Astana İrəvana hərbi baxımdan hansı yardımları edə bilər? - Görünəni odur ki...
Tarix: 16-04-2024, 12:59 | Çap et
Tokayevin İrəvana səfəri Bakıya qarşı müəyyən nüanslara yadda qaldı. Qazaxıstan prezidenti öncə Azərbaycana gəlməklə və azad edilmiş əraziləri ziyarət etməklə Ermənistan səfərini balanslaşdırmışdı. Və hesab etmək olar ki, Qarabağın azad edilməsindən sonra türk dövlətinin Ermənistanla bu qədər yaxınlaşması o qədər də təhlükəli qarşılanmamalıdır, əksinə, Astana Tokayevin də dediyi kimi, Bakı-İrəvan danışıqlarında platforma rolunu oynaya, Ermənistanı regionda sülhə inandıra bilər. Astana və İrəvanın “qardaşlaşması” da qarşılıqlı maraqlarından irəli gəlir: - Rusiya ilə eyni ittifaqlarda yer alsa da, Mərkəzi Asiyada oyunçu olmağa çalışan Qazaxıstan Ermənistanı Cənubi Qafqazda iştirakının artırılması vasitələrindən biri kimi görür; - Moskvadan uzaqlaşmağa çalışan Ermənistan da Qazaxıstanla Rusiya qarşısında təklənməmək üçün yaxınlaşmaq istəyir; Məsələyə bu aspektdən baxmaq olardı, lakin gerçək hədəflər fonunda Qazaxıstan-Ermənistan xəttində hadisələrin Azərbaycan maraqlarına uyğun olmayan istiqamətdə inkişafı müşahidə edilir. Tokayevin İrəvana gəlişində əsas hədəf Qərbin Orta dəhliz üzərində dəstəklədiyi Ermənistana məxsus “sülhün kəsişməsi” layihəsidir. İrəvanda verilən açıqlamalar Qazaxıstanın bu layihəyə maraq göstərdiyi, lakin prosesin hələ “tanışlıq mərhələsində” olduğu yönündə olsa da, Tokayev Bakıya gəlişindən dərhal sonra Astana İrəvanın layihəsinə siyasi dəstəyini elan etmişdi. Qazaxıstan prezidenti Bakını tərk edəndən (11-12 mart) sonra xarici işlər naziri Murat Nurtleu Ermənistana (18 mart) getdi və İrəvanda bəyan etdi ki, “sülhün kəsişməsi” layihəsi ölkələrimiz üçün son dərəcə vacibdir”. Tokayev də Ermənistana gəlməmişdən bir gün öncə erməni mediasına müsahibəsində “sülhün kəsişməsi” layihəsinə dəstək ifadə etdi, İrəvanda da bu layihəni alqışladıqlarını bildirdi. Ermənistanın irəli sürdüyü “sülhün kəsişməsi” layihəsi Azərbaycanın maraqlarına ziddir. Birincisi, bu layihədə Zəngəzur dəhlizi sıradan çıxır, yaxud Bakının istədiyi ən azı Naxçıvana maneəsiz keçidin “Azərbaycandan Azərbaycana prinsipi” üzərindən verilməsi də nəzərdə tutulmur; İkincisi, bu, Ermənistana Avrasiyanın nəqliyyat şəbəkəsində üstünlük qazandırır: belə demək mümkünsə, Azərbaycan nəqliyyat şəbəkəsindəki üstünlüyündən Ermənistana pay verir, əvəzində heç qazanmır; Üçüncüsü, “sülhün kəsişməsi” Bakı və Ankaranın türk dünyasını coğrafiya-nəqliyyat dəhlizləri üzərindən birləşdirmək planlarına da uyğun gəlmir; Bu kontekstdə Qazaxıstanın bu layihəni dəstəkləməsi suallar yaradır. Hesab etmək olar ki, Astana Bakının maraqlarını nəzərə almadan yer aldığı Orta dəhlizin bu və ya digər formada reallaşmasına çalışır, hərçənd, Paşinyanın “sülhün kəsişməsi” layihəsi Orta dəhlizə alternativ kimi irəli sürülən “Orta dəhliz 2” adlandıra biləcəyimiz planının tərkib hissəsidir. Bu plan Qərbdə xüsusilə amerikalılar tərəfindən irəli sürülüb. ABŞ Çindən başlayan, Mərkəzi Asiya, Azərbaycan və Türkiyədən keçərək, Avropaya çıxan Orta dəhlizi nəzarətə götürmək istəyir və Mərkəzi Asiyadan başlayaraq, Azərbaycan, Ermənistan və Türkiyədən keçməklə Avropaya çıxan layihəni təkif edir. Bununla: - Əsas rəqib kimi gördüyü Çinin “bir kəmər bir yol” layihəsinin qarşısını alır; - Avropadan Mərkəzi Asiyaya uzanan bu marşut üzərindən təsir imkanlarını Çin sərhədlərinə qədər genişləndirir; - Ermənistanı plana daxil etməklə Zəngəzur dəhlizini sıradan çıxarır, bununla Rusiyanın iştirakını bloklayır; Çin və Rusiyaya qarşı olan bu planda qazanan Ermənistan olur. Tokayevin İrəvana səfəri – Ermənistanla yaxınlaşmaq siyasəti bu plandan qaynaqlanır. Görünür, Qazaxıstan Rusiya ilə eyni ittifaqlarda yer alsa da, Çinlə sıx əməkdaşlıq qursa da, Qərblə - ABŞ-la da müəyyən oyunun içindədir. Hərçənd, bunu tamamilə Ermənistanın maraqlarına uyğun həyata keçirməsi qəbuledlməzdir, çünki rəsmi Astana bu layihədə ən azı Bakının Naxçıvana çıxış üçün “Azərbaycandan Azərbaycana prinsipini” dəstəkləyə bilər. İrəvanda verilən mesajlar isə bunun əksini göstərir. Tokayevin İrəvanda dediyi “Mən qədim sivilizasiyadan qaynaqlanan zəngin tarixə və mədəniyyətə malik erməni xalqının torpağına xüsusi hisslərlə baş çəkirəm” sözləri də mübahisələndirilə bilər. Bütün bunların fonunda bir məqam yada düşür: bu ilin yanvar ayında Qazaxıstan və Ermənistan arasında müdafiə sahəsində əməkdaşlıq planı imzalanıb. Sual yaranır: Qazaxıstan Ermənistana silah göndərəcək, yoxsa hansısa silahların verilməsində tranzit rolunu oynayacaq, ümumiyyətlə Astana İrəvana hərbi baxımdan hansı yardımları edə bilər? Bakıda Astana və İrəvanın “qardaşlaşması” və yarana biləcək risklər yaxından izlənilir.
Asif Nərimanlı dia-az.info
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• "Ermənistanın Təbrizdə konsulluq açması ilə İranın Qafanda açdığı konsulluq eyni "qıcıq" məqsədi daşıyır"
Bu gün, 19:10 |
|
|
|
• Patriarxın repressiyaları və kilsə müqaviməti - “Xeyir-dua”...
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
• Delimitasiya davam edir: Bəs demarkasiya prosesinə başlanılıb? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
• Azərbaycanda hərbi çağırışın son yaş həddi 30-a ENDİRİLSİN - TƏKLİF
Bu gün, 18:56 |
|
|
|
• Ermənistanla sərhəddə 35 sərhəd dirəyi quraşdırıldı
Bu gün, 18:04 |
|
|
|
• "Yelo bank" Vətən müharibəsi qazisini kredit borcuna görə məhkəməyə verdi - AXI NİYƏ?
Bu gün, 18:01 |
|
|
|
• Ukrayna NATO-ya üzv olmaq yolundadır - Yens Stoltenberq
Bu gün, 17:53 |
|
|
|
• Deputat sayının artması: Proses necə baş verə bilər? - ŞƏRH
Bu gün, 17:51 |
|
|
|
• Mən idarəyə rəis gələnə kimi ora BAZAR idi - MN-də 143 milyonluq mənimsəmə ilə bağlı məhkəmədə
Bu gün, 17:46 |
|
|
|
• Blinken Bakı və İrəvana niyə zəng edib? - Zərdüşt Əlizadənin şərhi
Bu gün, 17:44 |
|
|
|
• "Danışmaqdansa, öz dəstəklərini göstərsinlər" - VİDEO
Bu gün, 17:30 |
|
|
|
• Başkənd qalmaqalı: Dediklərimə cavabdehəm! - deputat
Bu gün, 17:28 |
|
|
|
• Gözlər Almatıda: - Nazirlər masaya bu dosye ilə oturur
Bu gün, 17:26 |
|
|
|
• Taksilərlə bağlı qərar təxirə düşdü? - AKTUAL
Bu gün, 17:20 |
|
|
|
• Toyuq ətinə tələbat kəskin artıb: - bahalaşma olacaq?
Bu gün, 17:16 |
|
|
|
• Nazirlik elan etdiyi tenderin - NƏTİCƏLƏRİNİ AÇIQLADI
Bu gün, 17:12 |
|
|
|
• Qazaxın o kəndləri də minalanıb, EHTİYATLI OLUN!
Bu gün, 17:08 |
|
|
|
• Nazirlik Mehmet Sürkitin şirkətindən benzin alır – Əvvəllər Talıbovlara məxsus olub
Bu gün, 17:01 |
|
|
|
• Hamilə qadına səhvən Hepatit C diaqnuzu qoyuldu - Xəstəxana 20 min cərimələndi
Bu gün, 16:57 |
|
|
|
• “Nar” hər kəsə sərfəli günlük internet paketlərini təqdim edir
Bu gün, 16:56 |
|
|
|
• Real əməliyyat görüntüləri, xaricdəki narkotacirlərin səs yazıları… - Abşeronda narkotiklərə qarşı əməliyyatlar
Bu gün, 16:52 |
|
|
|
• İranlı ekspert Ermənistanda “İran agentləri”ni ifşa etdi - "Bizim passivliyimiz təhlükəlidir!"
Bu gün, 16:42 |
|
|
|
• Paşinyan Rusiya Prezidentinin inauqurasiyasında iştirak etməyəcək - “News.am”
Bu gün, 16:22 |
|
|
|
• "Dadaş Rzayev korpus komandiri idi... Bir neçə dəfə bizə geri çəkilmək əmri vermişdi... - Amma biz sona qədər dirəndik"
Bu gün, 16:18 |
|
|
|
• İşdən çıxarılan icra başçısının müavini məhkəməyə üz tutdu - Naxçıvanda
Bu gün, 16:14 |
|
|
|
• "Cəmiyyətimizə ağır zərbələr vuran sosial verilişlərə nəzarət gücləndirilməlidir" - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
• “Serial çəkənlər aktyorlara “yolçu” pulu verirlər” - Qorxmaz Əlili
Bu gün, 16:10 |
|
|
|
• "Nizami rayon İcra Hakimiyyəti nəyə baxır, hara baxır?!" - ETİRAZ
Bu gün, 16:07 |
|
|
|
• NATO Baş katibi gözlənilmədən Kiyevə səfər edib
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
• Qərbin tələsinə düşmək lazım deyildi - POLİTOLOQ
Bu gün, 15:57 |
|
|
|
• Anar Məmmədli saxlanılıb - DİN-dən AÇIQLAMA
Bu gün, 15:48 |
|
|
|
• 17 yaşlı qızla cinsi əlaqədə olan mühafizəçi tutuldu - Lənkəranda ŞOK OLAY
Bu gün, 15:42 |
|
|
|
• Keçmiş işçisi “Resant Group”u məhkəməyə verdi - BUNA GÖRƏ...
Bu gün, 15:40 |
|
|
|
• Hamını aldadıblar: "AstraZeneca" etiraf etdi - Covid peyvəndi yan təsirə malikdir
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
• İsa Qəmbər yenidən başqanlığa namizəd oldu - köhnəyə QAYIDIŞ, yoxsa YENİDƏN DOĞUŞ?
Bu gün, 15:24 |
|
|
|
• Bu il qıtlıq gözlənilir: meyvələrin qiyməti niyə ucuzlaşmır? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 15:11 |
|
|
|
• “300 min azərbaycanlı Ermənistana köçürüləcək” – Tatoyan
Bu gün, 15:03 |
|
|
|
• BANM-də Heydər Əliyev Fondu və “Technip Energies” şirkətinin təlimləri yekunlaşıb
Bu gün, 14:56 |
|
|
|
• "Rasim kimi vətən xainləri bunları anlamaz" - deputata SƏRT TƏPGİ
Bu gün, 14:50 |
|
|
|
• Azərbaycanda çörəyin qiyməti ucuzlaşacaq? – AÇIQLAMA
Bu gün, 14:48 |
|
|
|
• Ermənistanda “müxalif avanqard” boşluğu - Paşinyan cəmiyyəti necə “oyadacaq?”
Bu gün, 14:41 |
|
|
|
• Tanınmış jurnalist Vasif Səmədov vəfat edib
Bu gün, 14:32 |
|
|
|
• Bakıda üç uşaq anasının iki sevgilisi də varmış: "Anası da bilirdi..." – ŞOK TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 14:29 |
|
|
|
• Etirazlarla bağlı 2 mindən çox insan həbsdə qalır - Ermənistanın baş prokuroru
Bu gün, 14:27 |
|
|
|
• “AGA Group”un faktorinq şirkətinin aktivləri kiçilib – Səbəb
Bu gün, 14:19 |
|
|
|
• "Yoxsa qurdla qiyamətə qalmaq istəyirsiniz?!"
Bu gün, 14:14 |
|
|
|
• Sabunçuda KİMİN SÖZÜ ŞAHDIR... - İLGİNC İDDİALAR...
Bu gün, 14:08 |
|
|
|
• Vəzifəli şəxslər niyə İNTİHAR EDİR? - PSİXOLOQ AÇIQLADI
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
• Dəniz azlıq edirsə: Xəzərdə süni adalar lazımdır? - AKTUAL
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
• Piştaxtaya vaxtından tez çıxarılan bostan məhsulları - Onları yemək təhlükəlidirmi?
Bu gün, 13:56 |
|
|
|
|