Dövlət İmtahan Mərkəzi bugünlərdə I və IV ixtisas qrupları üzrə 2 iyun 2024-cü il tarixində keçirilmiş qəbul imtahanının nəticələrini elan edib.
Bu imtahanda I ixtisas qrupu üzrə ən yüksək nəticəni (400 bal) 10 nəfər göstərib. Şəki şəhər 18 saylı orta məktəbin məzunu İlyasova Zərifə hər iki mərhələnin cəminə görə maksimal olan 700 bal toplayıb. Həmin abituriyent imtahanın birinci mərhələsində 300 bal toplayıb. Bu imtahanda IV ixtisas qrupu üzrə ən yüksək nəticəni 397.0 bal toplayan V.Veysəlov adına Gəncə şəhər 30 saylı orta məktəbin məzunu Əhmədova Nəzrin göstərib.
O, imtahanın birinci mərhələsində 300 bal toplamışdı. Hər iki mərhələnin cəminə görə IV ixtisas qrupu üzrə ən yüksək nəticə (697 bal) ona məxsusdur. Xatırladaq ki, imtahanın I mərhələsində maksimal olaraq 300, II mərhələsində isə 400 bal toplamaq mümkündür. Müsabiqə hər iki mərhələdə toplanılan balların cəminə görə aparılır. I, II, III və IV ixtisas qrupları üzrə qəbul imtahanının 2-ci mərhələsinin 2-ci cəhdində iştirak etmək üçün qeydiyyat iyunun 19-dək davam edəcək.
Qeyd edək ki, hər il olduğu kimi bu il də ali məktəbə qəbul olmaq istəyən abituriyentlərin sayı kifayət qədərdir. Bu il də dövlət tərəfindən qəbul yerlərinin sayında artım müşahidə edilməsinə baxmayaraq, yenə bir çox ixtisaslarda rəqabət gözlənilir.
Bu il ali məktəblərə keçid balları artacaq, yoxsa azalacaq?
Təhsil üzrə ekspert Elmin Nuri "Cebhe.info"-ya bildirib ki, bir müddət öncə DİM sədri Məleykə Abbaszadə və elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev də builki plan yerlərinin 7 minə qədər artacağını bildiriblər:
"Ötən il abituriyentlərin 53 min nəfəri tələbə adını qazanıb. Bu il isə 60 minə yaxını həmin imkanı əldə edəcəklər. Ancaq bir məsələni qeyd etmək lazımdır ki, bu plan yerləri əsasən I ixtisas qrupunu əhatə edəcək. Burada da Rİ altqrupunda İT əsaslı ixtisaslarda, kompüter mühəndisliyi, informasiya təhlükəsizliyi, kompüter elmləri kimi ixtisaslarda bu artım öz sözünü deyir.
Həmçinin biz bu il II qrupda da plan yerlərinin sayında 95 faiz artım gözləyə bilərik. Bunu əsaslandıran səbəblər var. Çünki II ixtisas qrupuna çox təəssüflər olsun ki, əvvəlki illərə nisbətən maraq və diqqət azalıb. Beləliklə, I və II ixtisas qrupunda çox ciddi rəqabət, bir çox abituriyentin kəsiləcəyini gözləyə bilmərik. Ancaq III ixtisas qrupunda ciddi rəqabətin olacağı gözlənilir.
Keçid ballarının artımının məhz III ixtisas qrupunda olduğunu düşünürük. Bu, ötən il də belə oldu. Çünki III qrup əsasən pedaqoji yönümlü ixtisaslardan ibarətdir. Burada əsasən müəllim ixtisası var. Plan yerlərini əmək bazarının tələbi müəyyənləşdirir. Müəllimlik ixtisasına isə əmək bazarında o qədər də ehtiyac yoxdur. Hər il MİQ imtahanı keçirilir və çox sayda müəllimin kənarda qaldığını görürük.
Kifayət qədər normal bal toplayan, hətta müsahibədən də keçən, ancaq vakant yer çox az verildiyinə görə kənarda qalıb, yalnız namizəd kimi qeydə alınan müəllimlər hələ "n" qədərdir. Belə olduğu halda müəllimliklə bağlı ixtisasları artırmaq, əmək bazarını daraltmaq işə yaramır.
Bu baxımdan da III qrupda keçid ballarınını artacağını gözləyirik. Bu qrupda həddindən artıq yüklənmələr olur və əmək bazarına uyğunluq məsələsi getdikcə zəifləyir. İndi XXI əsrin, süni intellekt dövrünün tələbləri var, daha çox mühəndislik, İT ixtisasları lazımdır, ancaq əksinə, biz III qrupa marağın artdığını görürük”.
O bildirib ki, bu il yenə də bu qrup problemli görünə bilər:
“Bizim gənc xanımlarımız əsasən III qrupa müraciət edir və onların seçimləri bir-birinə çox yaxındır. Əmək bazarında buna ehtiyac yoxdur? Bu gün universiteti bitirib, əlində “qırmızı diploma” olan müəllimlərin sayı kifayət qədərdir.
Müəllimlik mənim üçün ən böyük peşədir. Ancaq cəmiyyətə də nəzər salmaq lazımdır. Bu gün işsiz müəllimlərin sayının kifayət qədər olmasına, yenə də ixtisas seçimində 600 bal toplamlarına baxmayaraq, müəllimliyi seçirlər".
Eksperin fikrincə, məsələyə daha praqmatik yanaşmaq lazımdır:
"Bu il III qrupda keçid ballarının kəskin artımını və bir çox abituriyentin tələbə adını qazanmayacağını müşahidə edəcəyik. Sadəcə III qrupda ödənişli əsaslarla qəbul olmaq şansı olacaq. Onu da qeyd edim ki, III qrupda "Sosial iş" və "Muzey işi və abidələrin qorunması" ixtisası var ki, ötən ilin reytinqinə görə ən çox yer ayrılan ixtisaslar idi.
"Sosial iş" ixtisası bizdə hələ məşhurlaşmadığından, aşağı bal toplayanlar "Muzey işi və abidələrin qorunması" ixtisasını qeyd etmişdilər. Bizdə "təki tələbə olaq" prinsipi var. Ancaq bir çoxu bu ixtisasın nəyə lazım olduğunun, əmək bazarında özünü necə göstərəcəyinin fərqində olmurlar.
Cəmiyyətin müəyyən reallıqları var. Bu gün həmin ixtisası bitirən nə qədər məzun işlə təmin olunacaq? Bütün bunlara görə III qrupda vəziyyət bir qədər gərgindir. IV qrup hər zaman stabil olub, ATU-da 1200-ə qədər yer ayrılacaq, onun əksər hissəsi "Müalicə işi", 200-dən çoxu stomotologiya və başqa sahələr üçün ayrılıb.
Beləliklə, I, II, IV qruplarda keçid balının artması ötən illərə nisbətən o qədər də hiss olunmayacaq, ancaq biz bunu III qrupla bağlı deyə bilmərik. III qrupda rəqabət, keçid ballarının artması və plan yerlərinin o qədər də çox olmaması abituriyentlərin işini digər qruplardan bir qədər çətinləşdirəcək".
