Bir-birini qəbul etməyən dövlətlərin təşəbbüsündən konkret nəticələr gözləmək mümkündürmü? - Ölü doğulmuş “3+3”
Tarix: 24-07-2024, 14:00 | Çap et
“3+3” formatında növbəti görüş Türkiyədə keçiriləcək. Bunu İranın Ermənistandakı səfiri Mehdi Sübhani bildirib. O, əlavə edib ki, Ermənistanın Sünik bölgəsinin təhlükəsizliyi “bizim ölkəmizlə (İran İslam Respublikası) birbaşa bağlıdır”.
Sübhani yenidən bəyan edib ki, İran beynəlxalq sərhədlərin dəyişdirilməsinin və regionda istənilən geosiyasi dəyişikliyin əleyhinədir. Onun sözlərinə görə, istənilən qeyri-sabitliyin nəticəsi regionun bütün ölkələrinə təsir edəcək.
“3+3” platforması (hazırkı reallıqda “3+2”) Azərbaycan, Ermənistan, Rusiya Federasiyası, İran və Türkiyə arasında regional əməkdaşlıq formatıdır. Gürcüstan 2023-cü il 15 noyabrda rəsmi olaraq bu platformada iştirakdan imtina edib.
Maraqlıdır ki, kifayət qədər arqument olmasına baxmayaraq, “3+3” ideyasının özü tarixin arxivinə gömülmür. Təkcə Gürcüstanın iştirak etməməsi faktı, bu cür əməkdaşlıq platformasının ilkin konsepsiyasını pozur. Formatın digər iştirakçıları arasında olan çox çətin münasibətləri nəzərə alsaq, onun daha yaxşı vaxtlara qədər təxirə salınması daha məntiqli olardı. Bu “yaxşı vaxtın” nə vaxt gələcəyi isə heç kimə məlum deyil.
Bəs niyə tərəflər inadla “3+3” formatının kifayət qədər həyat qabiliyyətli olduğunu nümayiş etdirməyə çalışır və hətta xarici işlər nazirləri səviyyəsində görüşlər keçirir? Xüsusən də, belə danışıqlardan konkret müsbət nəticə gözləmək mümkün olmadığı hamıya aydındır.
Müstəqil politoloq Xəqani Cəfərli də Pressklub.az-a açıqlamasında “3+3” platformasının Cənubi Qafqazın üç respublikası ilə ona bitişik üç böyük dövlət - İran, Rusiya və Türkiyə arasında əməkdaşlıq forması kimi cəlbedici görünməsinə baxmayaraq, mövcud reallıqlara uyğun gəlmədiyini qeyd edib.
“Rusiya Gürcüstan ərazisinin 20 faizini işğal edib və Tbilisini bu işğal faktı ilə barışmağa məcbur etmək istəyir. Belə bir şəraitdə Gürcüstanı Rusiya ilə eyni formatda təsəvvür etmək mümkün deyil. Gürcüstanda Rusiya ilə əməkdaşlığa qərar verən heç bir hökumət hakimiyyətdə qala bilməyəcək. Ona görə də Gürcüstanın Rusiya ilə “3+3” formatında iştirakı mümkün deyil”, - ekspert hesab edir.
Digər tərəfdən, o qeyd edir ki, “3+3” formatında iştirak etməli olan Azərbaycanla Ermənistan, Türkiyə ilə Ermənistan arasında da diplomatik münasibətlər mövcud deyil. “Diplomatik əlaqələri olmayan üç ölkə “3+3” formatında necə əməkdaşlıq edəcək? Bu suala aydın cavab yoxdur.
“Ən pisi odur ki, “3+3” platforması Qərbin Cənubi Qafqazda mövcudluğuna qarşı yönəlmiş təşəbbüs kimi qiymətləndirilir. Amma Gürcüstan və Ermənistan Avroatlantik strukturlara inteqrasiya yolunu seçdikləri üçün anti-Qərb layihələrində təmsilçilik onlar üçün arzuolunmazdır. Nikol Paşinyan hökuməti həm Ermənistanda, həm də Qərbdə “3+3” formatında iştiraka razılıq verdiyinə görə tənqid olunur. Hər kəsə aydındır ki, Ermənistan hakimiyyəti bu formatda iştirak etməyə məcburdur və ilk fürsətdə onu tərk edəcək. Ermənistan Qərbdən siyasi, diplomatik, investisiya və texnoloji dəstək alaraq inkişaf etməyə çalışır. Ona görə də hesab olunur ki, “3+3” platforması Ermənistanın maraqlarına cavab vermir.
İran, Rusiya və Türkiyə ətrafında cərəyan edən prosesləri nəzərə alsaq, “3+3” təşəbbüsü Azərbaycanın da maraqlarına uyğun deyil. Rusiya və İran Qərbin sanksiyaları altındadır. Azərbaycan iqtisadiyyatı Qərbə yönəlib. Rusiya və İranla sıx əməkdaşlıq Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün problemlər yarada bilər. Ona görə də, Rusiya, İran və Türkiyə ətrafında cərəyan edən proseslər aydınlaşana qədər “3+3” formatını təxirə salmaq daha yaxşıdır”, - Xəqani Cəfərli deyir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Metroda SÜNİ QİYMƏT ARTIMI: - “Milyonlarla rüşvət aldığı və...”
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • “10 il vaxt, nə qədər də istəyirsiniz silah verin, əsla bizə çata bilməyəcəklər” - deputat
Bu gün, 16:46 |
|
|
|
| • "Musa küsəyəndir, çantası da qapının ağzındadır" - Təranə
Bu gün, 16:44 |
|
|
|
| • Suriya türkmənləri yeni hakimiyyətlə görüşəcək - AÇIQLAMA
Bu gün, 16:37 |
|
|
|
| • AZAL-ın sabiq prezidenti yeni məqamları açdı - “Rusiya məsələni boynundan tam atmaq üçün həyasızlıq edir”
Bu gün, 16:33 |
|
|
|
| • Gürcüstan XİN başçısı Ermənistana səfər planlaşdırır
Bu gün, 16:23 |
|
|
|
| • “Dövlət qurumlarının, nazirliklərin də 150 illik yubileylə bağlı həssaslıq göstərməsini gözləyirik” - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 16:20 |
|
|
|
| • Çin İrəvana "sarı işıq" yandırıb - Manasaryan
Bu gün, 16:18 |
|
|
|
| • Vasif Xatirədən incidiyini etiraf etdi
Bu gün, 16:16 |
|
|
|
| • Əli Əhmədov HƏBS OLUNDU - BUNA GÖRƏ...
Bu gün, 16:10 |
|
|
|
| • Qonşularımız pisdir, AMMA... - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 16:08 |
|
|
|
| • 1 milyonluq dələduzluqdan bəraət almışdı - 10 illik həbs edildi
Bu gün, 16:06 |
|
|
|
| • Azərbaycan-İran münasibətlərində BU AMİL nəzərə alınmırsa... - YA ALLAH...
Bu gün, 16:04 |
|
|
|
| • Rusiyanın nəinki Yaxın Şərqdə, heç Cənubi Qafqazda da əvvəlki kimi gücü qalmayıb - RƏY
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • USAİD-in bütün dünya üzrə yardımları dayandırıldı – Yoxlamalar başladı
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
| • Ağayevin baltası Mənsimovun əmisi qızına dəyibmiş
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • İran ÖZÜNƏ YIĞIŞMADI - Bakıdan qəzəb reaksiyası
Bu gün, 12:21 |
|
|
|
| • Bu amilin özü də Tramp üçün əhəmiyyətlidir... - ŞƏRH
Bu gün, 12:05 |
|
|
|
| • Paşinyandan Moskvaya qarşı NATO "oyun"u - İLGİNC...
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • Xırdalan sakinləri təcili yardımın qəbuluna niyə düşə bilmir? - PROBLEM VAR...
Bu gün, 11:32 |
|
|
|
| • “Toplum TV” işi üzrə ilkin istintaq bitdi - Məhkəmə başlayır
Bu gün, 11:29 |
|
|
|
| • Putin Trampla görüşə razılıq verdi
Bu gün, 11:27 |
|
|
|
| • “Qərb maliyyəni kəsən kimi, Ermənistan yanımıza qayıdacaq” - Rusiyalı politoloq
Bu gün, 11:26 |
|
|
|
| • "Qara qutu"nun deşifrə olması... - AÇIQLAMA
Bu gün, 11:20 |
|
|
|
| • “Köçəryan və Sarqsyanı da Bakı məhkəməsinə çıxarmaq lazımdır” – ALEKSANYAN
Bu gün, 11:15 |
|
|
|
| • “Pilot Residence”-in rəhbərliyindən Prezidentə şikayət - "Sizdən artıq dərəcədə xahiş edirik..."
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • Kreml Yaponiyanın Rusiyaya qarşı mövqeyini qeyri-dost hesab edir - TASS
Bu gün, 10:51 |
|
|
|
| • Əgər iqtisadi vəziyyət pisləşərsə, əhali günahı hökumətdə görəcək - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 10:36 |
|
|
|
| • “Rusiya həmişə bizə qarşı soyqırımların törədilməsinə dəstək verib” - Deputatdan ilginc açıqlamalar
Bu gün, 10:34 |
|
|
|
| • Qərbdən gələn təlimatlar mənasızdır - ÇÜNKİ...
Bu gün, 10:31 |
|
|
|
| • Azərbaycana qarşı kəmər tələsi? - Zəngəzur dəhlizinə dair ilginc iddia
Bu gün, 10:29 |
|
|
|
| • “İşdə xəsarət alsam da, pulumu ödəmirlər, üstəlik, işdən də çıxardılar” - ÖZBAŞINALIQ!
Bu gün, 10:24 |
|
|
|
| • Bu təşkilat de-yure buraxılmış olsa da... - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 10:16 |
|
|
|
| • İrəvanın sərhəddə odla oyunu - Sülh 2 il yubana bilər
Bu gün, 10:12 |
|
|
|
| • “Yeni Sabah”ın 6 yaşı tamam oldu
Bu gün, 10:09 |
|
|
|
| • "Hələ də dekabr ayının əmək haqqını almamışıq..." - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 10:05 |
|
|
|
| • SOCAR-da sıravi işçilərin ixtisarı hesabına yeni şöbələr yaradılır? - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 09:59 |
|
|
|
| • Cəlilabadda Şəhidin adını daşıyan məktəbə baxın: BURDA HƏLƏ DƏRS KEÇİRLƏR... - AÇIQ TƏHLÜKƏ!!!
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • Rusiya azərbaycanlıları yalan, hədə və döyməklə dron yığılmasına cəlb edir.... - VİDEOFAKT
Bu gün, 09:37 |
|
|
|
| • "Ümidlənməyin, 2020-ci il hadisələri təkrarlanmayacaq!" - Lukaşenko
Bu gün, 09:33 |
|
|
|
| • İrandan müsbət mesajlar: Pezeşkian Azərbaycana gələcək? - GÖZLƏNTİ
Bu gün, 09:28 |
|
|
|
| • Müxalifətin Tramp gözləntisi... - "Bu mandat Azərbaycana verilməlidir"
Bu gün, 09:26 |
|
|
|
| • Azərbaycan gücləndi və ərazilərini azad etdi - Babacanyan
Bu gün, 09:21 |
|
|
|
| • Rusiyanın “Türk qövsü” qorxusu - Kremlin Qafqaz planı
Bu gün, 09:06 |
|
|
|
| • BU NƏDİ BELƏ: Beynəlxalq Bankın blokladığı kartdan PUL OĞURLANIB... - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 08:53 |
|
|
|
| • 44 günlük savaşda ruslar SƏNGƏRİN HARASINDA İDİ... - BU DA FAKT!
Bu gün, 08:46 |
|
|
|
| • İşçilər üçün MÜHÜM BİLGİ... - Ekspert danışır...
Bu gün, 08:42 |
|
|
|
| • İmtahanlardan keçən taksi sürücülərinin sayı açıqlandı - Bu, onlara nə qazandırır?
Bu gün, 08:38 |
|
|
|
| • Trampın dövründə sülh müqaviləsi imzalanacaq? - AKTUAL
Bu gün, 07:57 |
|
|
|
| • Külqabı kimi istifadə olunan eskalatorlar - FOTOFAKT
Bu gün, 07:42 |
|
|
|
|
