Bakı son şərtləri masaya qoydu: Sülh üçün iki prinsip qaldı – Kritik gəlişmə
Tarix: 27-04-2024, 09:30 | Çap et
Politoloq Oqtay Qasımov Teleqraf.com-un suallarını cavablandırıb.
Onunla müsahibəni təqdim edirik.
- Artıq Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhədlərin dəqiqləşdirilməsi prosesi başlayıb. Bunu sülh prosesində mühüm gediş kimi də qəbul etmək olarmı?
- Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhədlərin müəyyən olunması, delimitasiyanın başlanması xüsusilə də sərhədləri dəqiqləşdirən sərhəd prosesində vacib amillərdən biridir. Çünki sülh prosesinə maneə olan üç əsas faktordan biri artıq aradan qaldırılmaqdadır. Ermənistanın işğalında olan Azərbaycanın 8 kəndindən anklav olmayan 4 kəndin geri qaytarılması da mühüm amildir. Qalan 4 kəndin məsələsi isə delimitasiya prosesində öz həllini tapacaq. Bu, vacib element sayılır. Sülh müqaviləsinin imzalanması prosesin bundan sonrakı inkişafına, delimitasiya məsələlərinin həllinə də bu müsbət təsir göstərəcək.
- Sülhə maneə olan digər iki vacib amil nədən ibarətdir?
- Burada digər amillər təəssüf ki, hələ də prosesə maneə kimi qalır. Bunlardan birincisi kommunikasiyaların açılması məsələsidir. Xüsusilə də söhbət Zəngəzur dəhlizindən gedir. Belə ki, Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə bağlı Ermənistanın öhdəliyi var. Üçtərəfli bəyanatla bu təsbit olunub. Əsas problemlərdən biri isə Ermənistanın mövcud qanunvericiliyində olan müddəalardır. Bu ölkənin konstitusiyasında Azərbaycana və qardaş Türkiyəyə qarşı ərazi iddiaları yer alıb. Bütün bunlar isə sülh prosesinə ciddi əngəl yaradan faktorlardır. Bunlar aradan qaldırıldıqdan sonra sülh prosesinin sürətlə gedəcəyini söyləmək olar. Amma bütün hallarda sərhədlərin delimitasiya olunması və 12 km-lik məsafədə sərhədin dəqiqləşməsi, 20-yə yaxın sərhəd dirəyinin basdırılması vacib amildir. Bütün hallarda bu faktlar prosesə müsbət impuls verəcək əsas faktorlardan hesab olunur.
- Ermənistan qanunverciliyində dəyişiklik olmayınca sülhün əldə edilməsi ehtimalını necə dəyərləndirirsiniz? Çünki bir çox hallarda bunun əldə ediləcək razılaşmaya təsirinin olmayacağı iddiaları da səslənir...
- Məsələlər tam şəkildə həllini tapmadıqda sonradan problemlər ortaya çıxacaq. Azərbaycanın mövqeyi ondan ibarətdir ki, Ermənistan mövcud qanunvericilik aktlarında, konstitusiyasında, o cümlədən simvolikalarında Azərbaycana və qardaş Türkiyəyə qarşı ərazi iddiaları yer alıb. Ona görə də, Azərbaycan tərəfi bu məsələnin köklü şəkildə həllində maraqlıdır. Bu Ermənistanın gələcəyi üçün də vacibdir. Paşinyan hakimiyyəti Azərbaycanla sülh müqaviləsini imzaladıqda, bunu hər kəs alqışladıqda belə Ermənistanın qanunvericilik aktlarında həmin müddəalar qaldıqca problem bitmiş sayılmır. Siyasi konyuktura dəyişdikdə, revanşist düşüncəli biri Ermənistanda hakimiyyətə gələrkən o məhz ölkə konstitusiyasına və qanunvericlik aktlarına istinad edərək Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları irəli sürə bilər.
- Azərbaycana qarşı Ermənistan qanunverciliyində əsas ərazi iddiaları necə təsbit edilib?
- Ermənistanın hazırkı konstitusiyasında bu ölkənin ərazisi faktiki olaraq 29,8 min kv km deyil, 34 min kv km kimi göstərilib. Bu faktiki olaraq Qarabağın Ermənistanın daxilində göstərilməsi deməkdir. Ona görə də, bu məsələlər həllini tapmalıdır. Problem həllini tapmayınca tam mənalı sülhdən danışmaq düzgün olmaz. Bu baxımdan imzalanmış sənədlərin beynəlxalq statusu və ölkənin daxili qanunvericiliklə müqayisəsində hansının üstünlük məsələsindənsə, problemin köklü həllində maraqlı olmaq lazımdır.
- Bakının bu müstəvidə əsas şərtləri nədən ibarətdir?
- Azərbaycanın Ermənistana təqdim etdiyi 5 baza prinsipindən biri də gələcəkdə ərazi iddialarının olmaması ilə bağlıdır. Ermənistan konstitusiyasında və qanunvericilik aktlarında Azərbaycana və qardaş Türkiyəyə qarşı o müddəaların qalması gələcəkdə yenidən ərazi iddialarının ortaya atılmasına rəvac verə biləcək amillərdəndir. Bununla da nəhayət 100 ildən sonra bölgəyə qalıcı sülh gəlmiş olacaq.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Dövlət fondunun 1,2 milyonluq tenderini bu şirkət - UDDU
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • DİM hazır yemək xidməti aldı - QALİB ŞİRKƏT, MƏBLƏĞ
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • Ev bazarında çaşqınlıq yaranıb: - Avqust ayına qədər...
Dünən, 19:02 |
|
|
|
| • Bir çox şəxsə bəraət veriləcək -ŞAD XƏBƏR
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • Gəlinliklər də “cib yandırır”: - 5 min manata qədər...
Dünən, 18:56 |
|
|
|
| • Azərbaycanda üç lizinq şirkəti ləğv edildi - SİYAHI
Dünən, 18:51 |
|
|
|
| • Ermənistanı quberniyaya çevirmək cəhdləri edilir - Ovanisyan
Dünən, 18:12 |
|
|
|
| • Əməkdar artistə vəzifə verildi - FOTO
Dünən, 18:05 |
|
|
|
| • Tanınmış modeli döyməkdə təqsirləndirilən biznesmen Avropa bankının pulunu mənimsəyib? - MƏHKƏMƏ
Dünən, 18:02 |
|
|
|
| • Səfərbərlik Xidmətinin baş zabiti məhkəmə qarşısında
Dünən, 17:59 |
|
|
|
| • Sumqayıtda özünü qazi kimi təqdim edən dələduz saxlanılıb - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 101-ci ildönümü Abşeron rayonunda qeyd edilib - FOTO
Dünən, 17:56 |
|
|
|
| • BAKIDA POMİDOR NİYƏ UCUZLAŞMIR? – “Oliqarx məmurlar bazarı inhisara alıblar və...”
Dünən, 17:48 |
|
|
|
| • Polis əməkdaşları arasında silahsız özünümüdafiə və əlbəyaxa döyüş üzrə respublika çempionatı keçirilib - VİDEO
Dünən, 17:43 |
|
|
|
| • Deputatdan media nümayəndələri ilə bağlı TƏKLİF: - Bu binalarda jurnalistlərə mənzil verilə bilər
Dünən, 17:29 |
|
|
|
| • “Azercell”dən abunəçilərinə ŞOK ZƏRBƏ - BAHALAŞMA qərarı verildi...
Dünən, 17:25 |
|
|
|
| • "Kred Aqro" BOKTun mənfəəti - 3 DƏFƏDƏN ÇOX AZALIB
Dünən, 17:22 |
|
|
|
| • "Paşinyanda da COP 29-a qədər sülh müqaviləsinin bağlana biləcəyini bildirmişdi" - ŞƏRH
Dünən, 17:19 |
|
|
|
| • Köçəryan və Sarkisyan variantı Ermənistanda böyük fiaskoyla üzləşdi - ŞƏRH
Dünən, 17:10 |
|
|
|
| • Nazir rüşvət almaqda təqsirləndirilən Saleh Novruzini işdən çıxardı - Yerinə onu gətirdi
Dünən, 17:08 |
|
|
|
| • Nəsimi rayonunda narkotiklərin satışı ilə məşğul olan şəxslər saxlanılıblar - VİDEO
Dünən, 17:07 |
|
|
|
| • İsa Qəmbər mandat bazarlığına gedib? – Müsavatdan iddialara CAVAB
Dünən, 17:01 |
|
|
|
| • Ombudsmanın əməkdaşları Ələsgər Məmmədli, Ülvi Həsənli və digərlərinə baş çəkib
Dünən, 16:58 |
|
|
|
| • Başçının növbəti səyyar-qəbul görüşü İsmayılbəyli kəndində keçirilib - FOTO
Dünən, 16:56 |
|
|
|
| • “İki dəfə deputat olmuşam, amma...” - Qulamhüseyn Əlibəyli
Dünən, 16:44 |
|
|
|
| • Natiq Qasımovun qatili keşiş Baqrata qoşuldu - Ermənistan KİV
Dünən, 16:37 |
|
|
|
| • Putin Paşinyandan nəyin cavabını istəyir? - Moskvada çətin görüş
Dünən, 16:35 |
|
|
|
| • TƏBİB-də yeni təyinat - ƏMR
Dünən, 16:32 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu Türk şirkətləri ilə 6,3 milyonluq müqavilələr - İMZALADI
Dünən, 16:28 |
|
|
|
| • Ağstafa Rayon İcra Hakimiyyətinin müəmmalı tenderləri - MİLYONLAR NECƏ SİLİNİR...
Dünən, 16:25 |
|
|
|
| • “Ləmanın üzr videosunu mənə göndərdilər” – Aygün Bəylərin bacısından tiktokerə SƏRT CAVAB
Dünən, 16:20 |
|
|
|
| • "Sədərək"in sahibinin oğlunun evindən külli miqdarda oğurluq edənin CƏZASI AZALDILDI
Dünən, 16:17 |
|
|
|
| • Telman İsmayılovun adı onun ölümündə hallanır - YENİ FAKTLAR
Dünən, 16:13 |
|
|
|
| • Müsavatdaxili mübarizənin yeni mərhələsi - Məclis sədri kim olacaq?
Dünən, 16:11 |
|
|
|
| • İşğaldan azad olunmuş şəhərlər və rayonlar bir mərkəzdə BİRLƏŞDİRİLİR? - ŞƏRH
Dünən, 16:08 |
|
|
|
| • “Araq mafiyası”: Ölümə aparan “ləzzət” - NƏ ETMƏLİ?
Dünən, 16:02 |
|
|
|
| • Qusarda “yaşıl soyqrım”ın xeyir-duasını Baş Nazir verib - İDDİA
Dünən, 15:59 |
|
|
|
| • “Avroviziya-2024”də finala niyə KEÇMƏDİK? - Xalq artisti səbəbləri AÇIQLADI
Dünən, 15:57 |
|
|
|
| • Milli qəhrəmanlarımızın xatirələri yad edilib
Dünən, 15:56 |
|
|
|
| • Fəda Abbasov Sərvan Cəfərovla Elçin Zeynalova qarşı Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin rəhbərliyində "soyuq" savaş
Dünən, 15:55 |
|
|
|
| • Masazırda saxta spirtli içkilər hazırlayan dəstə üzvləri saxlanılıb - VİDEO
Dünən, 15:39 |
|
|
|
| • Arzulayardıq ki, qəzet alanların sayı artsın - Rəşad Məcid
Dünən, 15:36 |
|
|
|
| • Adı əfvə təqdim edilən tanınmışlar... - Açıqlama
Dünən, 15:27 |
|
|
|
| • Ağsuda virtual vəziyyət ALLAHA QALIB... - " Allah hamının köməyi olsun..."
Dünən, 15:23 |
|
|
|
| • Slovakiya Azərbaycanın strateji tərəfdaşı olmaq istəyir - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 15:19 |
|
|
|
| • Təmsilçilərimiz niyə finala keçə bilmədi? - Həsənzadə və Sücəddinovun izahı
Dünən, 15:17 |
|
|
|
| • Rusiyadan Bayramov-Mirzoyan görüşünə REAKSİYA
Dünən, 15:11 |
|
|
|
| • “Kontakt Home”un bu filialı bağlandı
Dünən, 15:08 |
|
|
|
| • Kosmik Cihazqayırma Təcrübi Zavodu - CƏRİMƏ OLUNA BİLƏR
Dünən, 15:07 |
|
|
|
| • “Sifətinə tüpürmək lazımdır, ən əxlaqsız, mənəviyyatsız adamdır” – Qalmaqal böyüyür
Dünən, 14:56 |
|
|
|
|
